برهان «معقولیت اعتقاد» از براهین اثبات وجود خداست. این برهان در غرب به شرطی پاسکال شهرت دارد اما بنیاد آن را می‌توان در سخنان گهربار امام علی(ع) در نهج‌البلاغه یافت و با توجه به متأثر بودن پاسکال از غزالی، عنوان «معقولیت اعتقاد» برای این برهان شایسته‌تر است. برهان «درجات کمال» نیز برهانی است که متألّهان مغرب زمین آن را در اثبات خدا به کار می‌برند؛ این برهان بر قاعده امکان اشرف قابل انطباق است و ...

اگر در صدق اعتقادات دینی دچار شکّ شویم، در عمل بین دین­داری و بی­دینی، باید کدام­ یک را انتخاب کنیم؟ پاسکال، با توجّه به منافع احتمالی بی­شماری که در دین­داری وجود دارد، به لزوم دین­داری رأی می­دهد. در نقطه مقابل، طبق مبنای قائلان به اصل برائت و تعمیم متعلّق شکّ آن که شامل شکّ در اعتقادات هم بشود، دین­داری الزامی نیست. به نظر می­رسد با توجّه به تنوع ادیان و تعارض احکام و عقاید آنان که هر یک دیگری را ...

اگر در صدق اعتقادات دینی دچار شکّ شویم، در عمل بین دین­داری و بی­دینی، باید کدام­ یک را انتخاب کنیم؟ پاسکال، با توجّه به منافع احتمالی بی­شماری که در دین­داری وجود دارد، به لزوم دین­داری رأی می­دهد. در نقطة مقابل، طبق مبنای قائلان به اصل برائت و تعمیم متعلّق شکّ آن که شامل شکّ در اعتقادات هم بشود، دین­داری الزامی نیست. به نظر می­رسد با توجّه به تنوع ادیان و تعارض احکام و عقاید آنان که هر یک دیگری را ...

بحث دربارة مقصود پاسکال از ارائة شرطیه هنوز به جواب مقبول همه نرسیده است! آیا پاسکال در پی ارائة یک برهان است و یا تنها می‌خواهد دعوتی به محفل انس خود نماید؟ آیا مخاطب او ملحد است و یا درصدد تقویت ایمان مسیحی است؟ ریشه‌های قبلی شرطیة پاسکال کجاست؟ در مقاله حاضر ضمن بررسی تأملات پاسکال و مهم‌ترین شرح‌های آن تا حد امکان کوشش شده است ابتدا گفتار او ایضاح و سپس با روشن‌تر کردن پرسش‌های فوق، اقوال م...

بحث درباره مقصود پاسکال از ارائه شرطیه هنوز به جواب مقبول همه نرسیده است! آیا پاسکال در پی ارائه یک برهان است و یا تنها می خواهد دعوتی به محفل انس خود نماید؟ آیا مخاطب او ملحد است و یا درصدد تقویت ایمان مسیحی است؟ ریشه های قبلی شرطیه پاسکال کجاست؟ در مقاله حاضر ضمن بررسی تأملات پاسکال و مهم ترین شرح های آن تا حد امکان کوشش شده است ابتدا گفتار او ایضاح و سپس با روشن تر کردن پرسش های فوق، اقوال م...

پاسکال، در باب نظریه­های توجیه معرفت­شناختی، حامی «نظریة مبناگروی» است. از منظر او، باورهای پایه بر سه قسم­اند: باورهای پایة تجربی، باورهای پایة ریاضی، و باورهای پایة دینی. پاسکال، توجیه باورهای پایة تجربی را از طریق «تجربه»؛ و توجیه دو قسم ریاضی و دینی را از طریق منبعی موسوم به «دل» می­داند. این مقاله می­کوشد با واکاوی آثار پاسکال، جایگاه «دل» را در اندیشة پاسکال، در مقام توجیه باورهای پایة ری...

کاوش بشر بر اساس حس کنجکاوی و نیازهای روحی مبنی بر اصول و پیش فرضها از طریق عقل و دل سیر کرده و در زمینه های فکری به بحث و جدل پرداخته و با منابع دینی و منابع عقلانی به براهینی دست یافته و به استدلال پرداخته است. از مسائلی که همیشه دغدغه ی بشر بوده و به آن پرداخته مبداء خلقت و چیستی خداست که راههای گوناگونی به یقین باورهای دینی و توجیه آن می پردازد. در ساحت ایمان نیز سوالاتی طرح می شود از جمله ...

رشد مباحث نظری درباره ادبیات جهان در یکی دو دهه اخیر حاصل واکنش به محدودیتهای رشته ادبیات تطبیقی و تلاش برای بازتعریف اصول نقد ادبی در قالب ادبیات جهان است. یک هدف ادبیات جهان، توسعه روشهایی علمی است که برای مطالعه ادبیات های غیرغربی در نقد ادبی و، در نتیجه، نگارش تاریخ ادبیات جهان کافی باشد. با ترجمه جمهوری جهانی ادبیات اثر پاسکال کازانووا، بخشی از این مباحث اخیراً به زبان فارسی هم راه پیدا کرد...

استدلالِ شرط‌بندی پاسکال، به عنوان یکی از استدلال‌های مشهور بر اثبات وجود خداوند و یا دست‌کم، لزومِ ایمان به خدا، همواره در معرض بحث و بررسی‌های فراوان بوده است. این استدلال در فضای فکری جهان اسلام نیز مطرح بوده و از طریق امام محمد غزالی، به ائمه اطهار (ع) نسبت داده شده است. دقت در صورت‌بندی این استدلال آن‌گونه که پاسکال ارائه داده است و نص‌حدیثی که می‌توان آن را ریشۀ این استدلال تلقی کرد، نشان م...